22 сакавіка 1943 г. Хатынь... Наш народны боль...
“Хатынь: знак вечнай памяці і смутку беларускага народа.
Назва гэтай невялікай беларускай вёскі стала знакам трагедыі ўсяго народа Беларусі падчас Вялікай Айчыннай вайны. У гады Другой сусветнай вайны ў Беларусі было разбурана 209 гарадоў і гарадскіх мястэчак, спалена больш за 9 тысяч вёсак. 628 беларускіх вёсак падзялілі лёс Хатыні. 186 з іх – не адроджаны дагэтуль. І гэта далёка не поўная статыстыка вайны. Знакам жорсткасці гітлераўскіх акупантаў у стаўленні да мірных людзей стала вёска Хатынь.
22 сакавіка 1943 года на шашы Мінск-Віцебск у шасці кіламетрах ад Хатыні партызаны абстралялі аўтакалону фашыстаў у складзе адной легкавой і дзвюх грузавых машын. У выніку быў забіты афіцэр паліцыі, шэф-камандзір 1-й роты 118 паліцэйскага батальёна і трое паліцэйскіх. Партызаны, якія здзейснілі напад, схаваліся ад фашыстаў у лесе.
У другой палове дня, выклікаўшы падмацаванне з Лагойска, дзе дыслацыраваўся батальён СС, карнікі накіраваліся ў Хатынь. Фашысты ўварваліся ў вёску і акружылі яе. Людзі яшчэ нічога не ведалі, але ім ужо быў вынесены смяротны прысуд. Жыхароў вёскі – старых, жанчын, дзяцей – выганялі з хат і гналі ў калгасны свіран.
Калі ўсё насельніцтва вёскі апынулася там, фашысты замкнулі дзверы, абклалі будынак саломай, аблілі бензінам і падпалілі. Драўляныя сцены імгненна загарэліся. Старэйшыя спрабавалі выратаваць дзяцей. Пад напорам дзясяткаў чалавечых целаў не вытрымалі і паваліліся дзверы адрыны. У падпаленым адзенні, ахопленыя жахам, людзі кінуліся на ўцёкі, але тых, хто вырываўся з полымя, фашысты расстрэльвалі з аўтаматаў і кулямётаў. У агні згарэлі 149 жыхароў вёскі, з іх 75 дзяцей да 16-гадовага ўзросту. Вёскі не стала…
Толькі двое хлопчыкаў з тых, хто знаходзіўся ў свіране, засталіся жывыя – аднаго закрыла целам смяротна параненая матуля, другому разрыўная куля трапіла ў нагу і гітлераўцы палічылі яго мёртвым. Дзяцей падабралі і выхадзілі жыхары суседніх вёсак.
Пасля вайны яны выхоўваліся ў дзіцячым доме. Сталы сведка хатынскай трагедыі, 56-гадовы вясковы каваль Іосіф Камінскі, абгарэлы і паранены, прыйшоў у свядомасць позна ўночы, калі фашыстаў ужо не было ў вёсцы. Яму прыйшлося перажыць яшчэ адзін цяжкі ўдар: сярод трупаў аднавяскоўцаў ён знайшоў і свайго сына. Хлопчык быў смяротна паранены ў жывот, атрымаў моцныя апёкі. Ён памёр на руках у бацькі. Гэты трагічны момант з жыцця Іосіфа Камінскага пакладзены ў аснову стварэння адзінай скульптуры мемарыяльнага комплексу «Хатынь – Непакораны чалавек». Урачыстае адкрыццё гэтага помніка адбылося 5 ліпеня 1969 года.
Сёння мемарыяльны комплекс «Хатынь» з’яўляецца архітэктурна-мастацкім збудаваннем з сусветным іменем. За 43 гады існавання мемарыял наведалі больш 36 мільёнаў чалавек – прадстаўнікі больш 100 краін свету з усіх кантынентаў. За 2011-2012 гады на комплексе пабывалі звыш 380 тысяч чалавек з Беларусі і краін блізкага і далёкага замежжа. Выява мёртвай вёскі раскрывае сутнасць фашызму, з вялікай сілай уздзейнічае на гледачоў.
За кароткі час мемарыяльны комплекс «Хатынь» атрымаў усенароднае прызнанне. Да 60-годдзя вызвалення Беларусі па даручэнні Прэзідэнта Рэспублікі Беларусь у 2004 годзе была праведзена рэканструкцыя комплексу з элементамі рэстаўрацыі, створана і адкрыта для наведвальнікаў фотадакументальная экспазіцыя. Мемарыяльны комплекс заўсёды будзе нагадваць пра ахвяры фашызму на беларускай зямлі, пра тыя вёскі, якія спалілі гітлераўцы разам з жыхарамі, пра кожнага героя, хто загінуў за волю і незалежнасць нашай Радзімы.
План памятных мерапрыемстваў, прысвечаных
75-годдзю Хатынскай трагедыі
ДУА “Дзяніскавіцкі яслі-сад-сярэдняя школа”
Мэта:
выхаванне свядомай любві да Радзімы, павагі да гераічнага мінулага нашага народа.
Задачы:
1. Фарміраваць пачуццё спачування, адмоўных адносін да насілля, да знішчэння чалавека.
2. Удасканальваць каштоўнасна-арыентаваныя якасці асобы, забеспячэнне ўмоў для самавыражэння дзяцей, іх творчай актыўнасці.
3. Выхоўваць пачуццё патрыятызму.
|
№ п/п |
Назва мерапрыемства |
Клас |
Тэрмін правядзення |
Адказныя |
|
1 |
Тэматычныя інфармацыйныя і класныя гадзіны па тэме “Трагедыя Хатыні” |
1 - 10 |
На працягу года |
Класныя кіраўнікі |
|
2 |
Конкурс чытальнікаў вершаў “Звоняць трывожна ў Хатыні званы…” |
5 - 10 |
Студзень |
Гардзей Г.М., Швайка Т.У. |
|
3 |
Бібліятэчная гадзіна “Хатынь: сімвал вечнай памяці і смутку беларускага народа” |
5 - 10 |
Люты |
Захарчэня Л.Ф. |
|
4 |
Правядзенне Тыдня памяці “Лёс спаленых вёсак”: |
1 - 10 |
Сакавік (19.03.2018 – 24.03.2018) |
Кірык К.А., класныя кіраўнікі |
|
1. Інфармацыйная гадзіна “Попел Хатыні” (5 – 10 класы); “Памяць аб Хатыні” (1 – 4 класы). |
1- 10 |
19.03.2018 |
Класныя кіраўнікі |
|
|
2. Конкурс малюнкаў “ Званы Хатыні” |
1 - 4 |
20.03.2018 |
Кірык К.А., класныя кіраўнікі |
|
|
3. Конкурс плакатаў “З памяццю ў сэрцы” |
5 - 10 |
21.03.2018 |
Класныя кіраўнікі |
|
|
4.Відэа-лекторый “Трагічны лёс Хатыні” |
5 - 10 |
22.03.2018 |
Кірык К.А. |
|
|
5. Круглы стол “Вялікая Айчынная вайна: гісторыя і памяць” |
7 - 10 |
23.03.2018 |
Кірык К.А., Дзенісеня Т.І. |
|
|
5 |
6. Наведванне мемарыяльнага комплекса “Хатынь” |
1 - 10 |
24.03.2018 |
Новік Л.І., Кірык К.А. |
|
6 |
Вусны часопіс “Дарогамі вайны” (да 75-годдзя Хатынскай трагедыі) |
5 - 10 |
Май |
Класныя кіраўнікі |
Адказны за выхаваўчую работу К.А. Кірык